No pasado foi moi coñecido o mercadillo que se celebraba na praza contigua ao Pazo do Conde de Cervellón, no que se intercambiaban produtos de primeira necesidade. Na actualidade este lugar acondicionado como área recreativa, coñécese como “O Feirón” e nel atópase o Centro Cultural de Parada.
A parroquia conserva unha Igrexa construída no ano 1.891 sobre unha antiga capela románica na que aínda se poden atopar restos da mesma.
O seu patrón, Santiago, comparte as celebracións litúrgicas coa Virxe da Peña de Francia, romaría que se festexa o 21 de setembro e que goza de gran popularidade en todo o Concello. O recinto da Peña de Francia, acolle unha preciosa carballeira ideal para as comidas campestres.
Na zona da montaña, como así se coñece a unha parte de Parada moi próxima á parroquia da Franqueira, atópase a capela da Piedade, no barrio de Folgoso. Neste lugar tamén existe un pequeno centro cultural. Preto desta contorna, a parroquia conta cunha espléndida área recreativa coñecida como Os Bidueiros, equipada con fontes, asadeiros e mesas de pedra. Neste enclave adoitan comer e merendar os romeiros que baixan ata o Santuario de Nosa Señora da Franqueira.
Parada conta cunha poboación próxima aos 700 habitantes. Conta cunha Comunidade de Montes Vecinales en Man Común que veu desenvolvendo importantes traballos de limpeza, acondicionamiento e reforestación en todos os montes da zona ademais de colaborar activamente co Concello na realización de todo tipo de obras que teñan que ver con mellóra da contorna e da calidade de vida dos veciños.
Nesta zona de gran beleza paisaxística comeza un dos carreiros máis fermosos da localidade: Ou sendeiro das Fragas e Levadas do río Calvo e do Deva. Si desexas informarche sobre o mesmo, entra no seguinte enlace: https://www.facebook.com/pages/As-Fragas-e-Levadas-do-Calvo-e-Deva/547419678606459
No libro Historia Civil e Eclesiástica da Cidade de Tuy e o seu Obispado (1852. Francisco Avila e a Cueva) recóllese a seguinte descrición da parroquia por aquel entón no seu capítulo XIX, Tomo III, apéndice 63:
“Parada das Achas
“Ao nome que ten de Parada engádeselle o das Achas como arriba para distinguila doutra parroquia tamén chamada Parada que hai no Val de Miñor.
“Venera por patrono tutelar ao das Españas Santiago Apóstolo o Maior que celebran a 25 de xullo. A súa poboación éa de 360 veciños que corresponden polo contencioso ao Xuíz que aquí hai, polo político e gobernativo á xustiza da Cañiza e para repartos de contribucións e quintas de soldados á de Puenteareas. Excepto os do barrio de Touciñas que está da outra parte do regato que por alí baixa contra o lugar de Randufe da parroquia das Achas que pertencen polo civil ao Xuíz desta de Parada, polo criminal á xustiza de Covelo, polo político e gobernativo á da Cañiza e para repartos de contribucións e quintas de soldados á de Puenteareas.
“Valen os seus diezmos 20.000 rs. Que de maneira total goza o párroco, o que ten casa rectoral e iglesario de 8 ferrados de pan en semiente. Ademais percibe de renda anual 12 ferrados e 10 doceavos ou concas de centeno, 28 e 10 doceavos de miúdo, 10 ferrados de maíz, 4 calabazos de viño e 5 galiñas e media. A fábrica da igrexa cobra 45 rs. Paga á Dignidade Episcopal de Tuy 30 ( ) leoneses, unha libra de cera e un bragal 30 maravedís vellos. Este beneficio é de presentación do Marqués de Mos polos estados que posúe de Sotomayor e Fornelos.
“ Está aquí a casa e palacio dos Marqueses das Achas señores desta parroquia que hoxe en día anda incorporada á de Fernán Núñez. Antiguamente tivo un Castelo de defensa nun collado que aínda conserva por razón da tal fortaleza o nome de Castelo. Celebra mercado todos os luns do ano na plazuela de devandito palacio. Dista da capital 5 leguas.
“8” San Juan de Folgoso, lugar da parroquia de Parada das Achas ten capela para dicir nela misa aos seus veciños todos os días festivos do ano e explicarlles o Evangelio os domingos..:?